Σύγχρονος Μικρός Πρίγκιπας: "Εθελοντής θα πει... "

Εθελοντής θα πει... 

Είναι φορές που τα βήματά μου μέσα στον κόσμο σχηματίζουν απλές ερωτήσεις, μία όμως επαναλαμβανόταν τα τελευταία χρόνια και δυνάμωνε μέσα μου..."αισθάνεσαι;". Το περίεργο είναι πως αυτή η ερώτηση έχει τόσες πολλές, μα πάντα ακαθόριστες απαντήσεις. Τι σημαίνει αισθάνομαι αλήθεια, τι είναι εκείνο που μας διαχωρίζει από τη λεγόμενη αναισθησία, που κακά τα ψέματα είναι μία κάποια λύση επιβίωσης στην εποχή μας, αν φυσικά θέλουμε να τη δούμε έτσι. Τότε η μοίρα, η τυχαιότητα, ή ο Θεός, καθένας επιλέγει την πίστη του, με οδήγησε στο να αντικρίσω απλά μία ρήση η οποία έλεγε, "Αν έχετε μια ευγενική ψυχή, θα καταλάβετε μια μέρα πως η μόνη δυνατή ευτυχία είναι η προσφορά του εαυτού σας." (Γεώργιος Θεοτοκάς, 1905-1966, Έλληνας συγγραφέας) 

Προσφορά...ευτυχία...γεμάτες λέξεις με συναισθήματα και πλούτο κυρίως αξιών. Σκέφτηκα λοιπόν ποιες εικόνες της σύγχρονης κοινωνίας μας, μπορώ να αντικρίσω μέσα από αυτή τη ρήση, δυσκολεύτηκα, μα έπειτα κατέληξα στον εθελοντισμό. Είναι εκείνος που αναπτύσσεται κατά τρόπο προσωπικό, αυθόρμητο, ελεύθερο χωρίς ατομικό κέρδος από πολίτες ή ομάδες πολιτών προς το συμφέρων της ομάδας στην οποία ανήκουν ή τρίτων προσώπων ή ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή της τοπικής, κρατικής ή διεθνούς κοινότητας αποκλειστικά για σκοπούς αλληλεγγύης. Ακόμη ο εθελοντισμός συνεπάγεται μια στάση ζωής που ενστερνίζεται ιδιαίτερες αξίες, όπως η αλληλεγγύη, η κοινωνική δικαιοσύνη, η κοινωνική συμμετοχή, ενώ οι εθελοντές με τη δράση τους προωθούν αντιλήψεις και στάσεις θετικές για τα διάφορα κοινωνικά ζητήματα. 

Ο εθελοντισμός επιδιώχθηκε και επιδιώκεται από μερίδα ανθρώπων ακόμη και του ιδίου χώρου να ταυτιστεί με τη φιλανθρωπία, παρ' όλα αυτά ο εθελοντισμός συνεχίζει να εμπνέει περισσότερο ειδικά στη σημερινή εποχή που κυριαρχεί ο ατομικισμός ως την απόδοση μιας καινούργιας αρετής, της αγάπης για τον συνάνθρωπο. Η διαφορά του εθελοντή εκπαιδευμένου πολίτη απέναντι στην παλιά έννοια της φιλανθρωπίας, είναι ότι ο εθελοντής αντιμετωπίζει τα άτομα που έχουν δυσκολίες, τα άτομα στα οποία προσφέρει εθελοντική εργασία όχι με οίκτο αλλά σαν άτομα ισότιμα τα οποία περνούν δυσκολίες και στα οποία μπορεί να προσφέρει. Η διαφορά λοιπόν είναι ότι τα βλέπει ισότιμα. Δεν θεωρεί ανώτερο τον εαυτό του και ούτε δηλώνει "καλύτερος". 

Σε μία προσπάθεια να αναζητήσουμε τις ρίζες του εθελοντισμού θα τις βρούμε βαθιά μέσα στην ιστορία και τη διαχρονική εξέλιξη της κοινωνίας. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ο πρώτος ανιδιοτελής εθελοντής ήταν ο Προμηθέας, ο Τιτάνας που έκλεψε τη φωτιά από τους θεούς και την έδωσε στους ανθρώπους και μαζί τους χάρισε τη γνώση και τις τέχνες. Ο Δίας, ως πατέρας και αρχηγός των θεών, τον τιμώρησε, στέλνοντας τον Ήφαιστο να τον σταυρώσει στον Καύκασο, κρατώντας τον εκεί καρφωμένο σε ένα βράχο. Αιώνες μετά σύμφωνα πάλι με έναν αξονικό μύθο της Ελληνικής μυθολογίας, ένας άλλος μεγάλος εθελοντής, ο ημίθεος Ηρακλής θα τον απελευθερώσει. Το μύθο αυτό τον ανέδειξε ο μεγάλος τραγικός ποιητής Αισχύλος στην τριλογία του "Προμηθέας Δεσμώτης", "Προμηθέας Λυόμενος" και "Προμηθέας Πυρφόρος", και μπορεί να θεωρηθεί πως συμβολίζει ότι η θεμελιακή πηγή της γνώσης οφείλεται στον εθελοντισμό και στην ανιδιοτέλεια. 

Καταλήγοντας συνειδητοποιεί κανείς πως ο εθελοντής εξισορροπεί την ανάγκη με την ελευθερία, τον σεβασμό με την βοήθεια, τη σιωπή με την φωνή και τον λόγο με την πράξη. Γνωρίζει ότι τίποτα δεν του ανήκει, μα όταν χρειάζεται κάτι σπεύδει να το βρει και να το προσφέρει είτε το έχει, είτε όχι. Το στοίχημα του εθελοντισμού στην εποχή μας λοιπόν δεν είναι άλλο, παρά μόνο το να αισθανθεί ο κάθε πολίτης πως αποτελεί το μοναδικό σημείο αναφοράς, να αναδείξει τις προθέσεις του με ειλικρίνεια και να καταπολεμήσει την πεποίθηση πως τα σημαντικά γεγονότα είναι πάνω και πέρα των "απλών" πολιτών. Με τον τρόπο αυτό θα περιοριστούν οι παράγοντες που χαρακτηρίζουν τη σημερινή νοοτροπία των πολιτών, όπως το κλίμα του ατομικισμού, τις αδιαφορίας για τα κοινά, της εσωστρέφειας στο στενό οικογενειακό περιβάλλον. 

Yποστηρίζουμε και ενισχύουμε τον εθελοντισμό ως στάση ζωής. 

 Λάκκας Παναγιώτης - Θεοτόκης